Ως πυρετός ορίζεται η αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος ≥37,4°C με μέτρηση από τη μασχάλη και ≥37,8°C από το ορθό. Ο πυρετός δεν είναι νόσος αλλά σύμπτωμα και μάλιστα το συχνότερο από τα συμπτώματα που εμφανίζουν τα παιδιά. Θεωρητικά οποιαδήποτε λοίμωξη μπορεί να εκδηλωθεί με πυρετό. Το ύψος του πυρετού δεν είναι πάντα ενδεικτικό της βαρύτητας της λοίμωξης. Έτσι στα νεογνά μπορεί να υπάρχει πολύ χαμηλός πυρετός ή ακόμα και υποθερμία σε παρουσία σοβαρής λοίμωξης, ενώ σε νήπια και παιδιά προσχολικής ηλικίας πυρετός > 39°C μπορεί να εμφανιστεί τόσο σε σοβαρή μικροβιακή όσο και σε καλοήθη αυτόΐώμενη ιογενή λοίμωξη.

Αίτια: όλες δυνητικά οι λοιμώξεις, αυτοάνοσα νοσήματα, νεοπλάσματα, οικογενή-κληρονομικά αίτια, κοκκιωματώδεις νόσοι, διάφορα αίτια (π.χ. νόσος Kawasaki, περιοδικός πυρετός κ.α.). Να πούμε ότι πλην των περισσοτέρων λοιμώξεων στις περισσότερες από τις υπόλοιπες καταστάσεις οι οποίες ευτυχώς είναι και σπάνιες, ο πυρετός κρατάει πολλές ημέρες ή εβδομάδες για αυτό και στη διαφορική διάγνωση του πυρετού πρώτα θα σκεπτόμαστε τα απλά και τα συνήθη και μετά τα σπάνια και περίπλοκα.

Αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος όμως εμφανίζεται και σε φυσιολογικές καταστάσεις, όπως αυξημένη θερμοκρασία περιβάλλοντος, έντονο παιχνίδι ή άσκηση, τις απογευματινές και βραδινές ώρες, μετά το φαγητό, καθώς και σε περιπτώσεις αφυδάτωσης του οργανισμού.

Για την αντιμετώπιση χορηγούμε αντιπυρετικά όπως παρακεταμόλη (Depon, Dolal, Panadol), αντιφλεγμονώδη (Ponstan, Gantil, Algofren), ενώ η ασπιρίνη πλέον αποφεύγεται να χρησιμοποιείται ως την ηλικία των 18 ετών. Χορηγούμε τα αντιπυρετικά σε πυρετό >38 °C, ενώ σε ιστορικό πυρετικών σπασμών δίνουμε την οδηγία να χορηγούνται σε θερμοκρασία σώματος >37,5°C , χωρίς όμως αυτό να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο. Άλλα μέσα αντιμετώπισης είναι το χλιαρό μπάνιο, οι δροσερές κομπρέσες, το ελαφρύ ντύσιμο και η λήψη άφθονων υγρών.

Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι ο πυρετός αποδεικνύει την επαρκή ανοσολογική (αμυντική) απάντηση του οργανισμού απέναντι στα διάφορα παθογόνα, άρα είναι κατά κάποιον τρόπο και σύμμαχός μας στην αντιμετώπισή τους. Δεκατική πυρετική κίνηση ( 37-37,4°C) από τη μασχάλη που διαρκεί αρκετές ημέρες χρειάζεται διερεύνηση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οπωσδήποτε υποκρύπτει κάτι. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται ο πυρετός στα βρέφη και ειδικά αυτά κάτω των τριών μηνών, σε υπερήλικες, σε ανθρώπους με χρόνια νοσήματα και στους ανοσοκατασταλμένους ή μετά από μεταμόσχευση οργάνου.

Τέλος οι γονείς θα πρέπει να ανησυχήσουν και να απευθυνθούν άμεσα στον παιδίατρο αν το παιδί τους εμφανίζει εκτός από τον πυρετό, υπνηλία, νωθρότητα, ευερεθιστότητα, σημαντική ανορεξία, εμέτους, πονοκέφαλο, εξάνθημα και δυσκαμψία του αυχένα.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Σ. ΧΟΥΡΣΑΛΑΣ

ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ

ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ: Γεννήθηκα στην Αθήνα το 1976. Αποφοίτησα από την ιατρική σχολή του Αριστοτελείου πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 2000 με βαθμό λίαν καλώς και από τη Θεολογική σχολή του ιδίου πανεπιστημίου το 2008 με βαθμό άριστα. Το 2009 έλαβα τον τίτλο της ειδικότητας της παιδιατρικής. Είμαι υποψήφιος διδάκτωρ του πανεπιστημίου Ιωαννίνων και επιστημονικός συνεργάτης της παιδοκαρδιολογικής κλινικής του Ωνασείου Κ.Κ.